Autodafe 2 (4)

16

Do Matki Szwedki – czemu zapomniałaś, że język jest

czymś rozciągliwym, przeciwnie do Matki Polki, która

zawsze o tym pamiętała? We dnie, w nocy – zwracała

się do tej myśli i mistycznie, mnemotechnicznie – roz-

pisywała ją w sobie. Do Matki Szwedki – i co, a może

za krótkie były nocne Szwedów rozmowy? Młot dyg-

resji roztrzaskiwał Wasz nierezolutny pacierz: a to u-

nia kalmarska, a to rozgawożka na tematy wyższości

Frihetsvisan nad Trohetsvisan. A to (litości) Himmel-

ska uppenbarelser zbyt zagadkowa, niewymiarowa?

17

Do Matki Szwedki – powiem tylko tyle: jest jesień w

moim sercu. Na dywanie z uczuć (to kilka metrów za

domem) widziałem któregoś dnia kurę zjadającą ko-

guta. Gdybym był Szwedem, mówię brutalnie szcze-

rze, pochlastałbym się. Do jasnej cholery, mógłbym

wywiercić w Callocaine dziurę i przełożyć wolumin

przez głowę, mógłbym spleść i wysmażyć z Bröllop-

besvär bransoletkę z upcyklingu, a cienia, widma ins-

piracji bym nie miał. Stanąłbym w przedsionku. I do

Matki Szwedki raz jeszcze – jestem (wiedz to!) zaje-

18

biście wyczulony na ślepe plamki międzyludzkich re-

lacji. Kiedy jedyna dojrzała źrenica w potwornie głu-

piutkiej czaszce zwołuje ostatni ruch symboliczny, a

nie utrzymawszy jarzma – ginie powalona dźwigara-

mi sympozjum, zapalam niewielką świecę. Stworzy-

liście precedens: czytając Dagens Nyheter przy cał-

kowitej chlapie, mozolnej, deszczowej nocy – spali-

łem muminka z wosku. Do Matki Szwedki: choćby

i wyjrzał zza zakrętu Nobel, wiąż słowa za skobel.

Choćby i jakimś cudem na horyzoncie pojawił się

19

Tołstoj z zakrwawionym tamagotchi w ręku, choć-

by i jabłku z łona wyrastały ręce: wiąż! słowa! za!

skobel! Na rany koguta, to przecież ja potem, dale-

ko gdzieś, daleko, w mrocznej Polsce – tłumacząc

Kata Pära Fabiana Lagerkvista studentom – czuję

się, jak Naomi Watts w słynnych pierwszych minu-

tach Funny games. Do Matki Szwedki: może myś-

lisz, że ja jeden nie wychowałem się na wierszach

Herberta i filmach Pixara naraz? Cóż, pobożne ży-

czenia. Oglądałem Toy Story, recytując półgłosem

20

Domysły na temat Barabasza. Rok w rok totolotek

polskiego słonecznika dowieziony dwa wieki temu

z Litwy przez Mickiewicza przechylał się bardziej

i bardziej, w moją stronę. Aż wybuchnął krwią. O-

śmiornica rozplata włosy przed lustrem. Zgubiona

w ciemnościach, w zatarganych rajstopach – prze-

ciągniętym przez las rąk staniku – Margaret That-

cher napotyka Cthulhu. Do Matki Szwedki, osłoń

twarz Sorgegondolen Tranströmera. Rekiny bizne-

su na Wołyniu 1943 roku. I ja, mały Gatsby w do-

                *

mu zarzynanego, lwowskiego dziennikarza.

                 !

To, co starałem się robić, robiłem całym sercem.

To, co starałem się robić, robiłem całym sercem.

30.03.2018

Autodafe 2 (3)

Stefan Gołębiowski powiada: „ta winda z mroku

się wychyla”, lecz wcale nie wie, o czym mówi.

11

Poranek w Krzemowej Dolinie. Ciało Josepha Conrada

podpięte pod program komputerowy do wskrzeszania lu-

dzi. Niezdecydowany, zupełnie pogubiony, bawię się je-

go penisem, jakbym znowu miał czternaście lat i stawał

na wrotach pewnego szalonego, cielesnego gimnazjum.

Myślałem, że jestem Kartezjuszem świata poezji. Nic z

tego. Ale jestem Kromaniończykiem pośród wielu wąs-

konosych małp – a oznacza to więcej niż kartezjanizm.

Bo gdy pod białą koszulą Polaka wyrasta czarny stanik

Rosjanina, widzę prawie wszystko. Bo gdy pod jeansa-

12

mi Anglika widzę pełne niepokoju, zmartwione i niedo-

pasowane pończochy Irlandczyka, chwytam rzecz w lot.

Dlatego zleciłem – gdziekolwiek bądź: na brazylijskim

slumsie, w koreańskim obozie – zabicie człowieka, aże-

by jak najszybciej przeszczepić sobie serce. Bo (tak jak

Wy) nie mam dawcy. Bo nie mam serca Zbigniewa Her-

berta pod ręką. Bo sam jestem nowym Zbigniewem Her-

bertem. Jaskółka, która jest chora, na przykład zraniona

albo pojebana – co jest naturalne: zawraca czym prędzej

ze swych pokrętnych dróg. Powiecie mi, czemu nie stało

13

się tak ze mną? Bóg miał inne plany? Chciał z nudów zo-

baczyć, jak w Polsce pierścionek z mentosem w koronie

toczy się przez Warszawę, przecina wzdłuż i wszerz rów-

ninę mazowiecką? Bardzo śmieszne. Niemal tak, jak i to

że wyznałem miłość aktorstwu, a kiedy ono odrzuciło te

względy, wyczekawszy cierpliwie, aż się odwróci, zgwał-

ciłem literaturę. Zgwałciłem na śmierć. Byście wiedzieli:

spolonizowany do białej kości – zrusyfikowany do białej

czekolady na śniegu – mógłbym krzyczeć bez końca: ży-

li prawem Zuckerberga – Facebook o nich głucho milczy.

14

Być może to sprawia, że stoję w tym momencie nad roze-

branym do naga ciałem Conrada na chwilę po moim włas-

nym skoku z „Patny”. Być może to sprawia, że w pustym

obozie rekolekcyjno-wychowawczym dla młodzieży two-

rzącej przestaję widzieć różnice między nastolatkami krę-

cącymi się po własnych pokoikach w okularach wirtualnej

rzeczywistości na nosach z włączoną grą taką, jak Dante’s

Inferno a Konradem z wyciągniętymi do gry rękami z trze-

ciej części Dziadów. Cóż, to jedynie mój problem, tak jak

ja – jestem problemem dla nich. Bo i jak: mogłaby istnieć

*

mroźna, lecz bezśnieżna

książka o tytule „Zima”

15

z większością zamazanych całkowicie, bo przepoconych

stronic? Kostka lodu zwana mazurkiem Dąbrowskiego –

nie może przecież ot tak przepaść, nawet w jeziorze zwa-

nym jeziorem God Save The Queen. Cóż, może i trudno

w to uwierzyć, ale jednak wyrósł na gruncie obojętności

borowik zauroczenia. Tylko dlatego śmiem określić Con-

rada swą osobistą Monroe (bo Norwid z Brigitte Bardot).

Rutger Hauer oraz jego adoptowany przed wiekami syn,

Cliff Hanger wydobywają wspólną chusteczkę. Ciemna

Cinema. Krystalit od Lema. W starym kinie po kryjomu

                *

ocieramy łzy.

9.03.2018