Autodafe 2 (15)

W tym szaleństwie jest metoda, w tym bałaganie – system,

i wydaje się, jakoby autor zanurzał się w tunel grafomanii po

to, by dokopać się wylotu, i jakoby traktował słowo z możliwie

największym niedbalstwem po to, by dotrzeć do nowych w nim

wartości.

Artur Sandauer

71

W tramwajach na warszawski Annopol, na warszawski

Wawer nie słyszę języka polskiego. Białoruski z ukraiń-

skim pieką się powoli na mgliście wypowiadanym arab-

skim „Jak się czujesz?” – „Kayfa ḥāluka?” – przedrzeź-

niam naznoszone tu zewsząd powietrze, bezdźwięcznie

się masturbując na samym końcu zabarwionego składu.

Pewnego dnia, a może już w latach czterdziestych: tego

wieku, nie znajdziesz, Boże, polszczyzny w Warszawie.

Dziedziniec uniwersytecki z: najtrwalszych imiesłowów

zaleje różowa woda z arabskiego znaku: nieokreśloności

72

„tanuin”. Ktoś ostrożnym półszeptem zasugeruje – może

mój dawny przyjaciel? – że było jeszcze Autodafe, że po-

jawiło się (i to raptem jakieś ćwierć wieku temu) coś, co

mogło być trickiem na odzyskanie polszczyzny, polskim

kluczem arcyfrancuskim. Och, nie udawaj świętego, raz

na jakiś czas musi zjawić się biegacz, który obmyśli wy-

bieg, a nie dorwie się do mety jak do złotej miski – i raz 

jeden od wielkiego dzwonu musi zjawić się malarz, któ-

ry wymyśli sztuczkę na odzyskanie sztuki narodowej w

sytuacji kulturalnej zagłady i nie połakomi się o: puchar

73

Wielkiego Regeneratora. I tu leży pies pogrzebany – od

lat Bóg gładzi moje grzechy – jakby gładził moje włosy.

Od lat Bóg gładzi moje włosy – jakby przeczesywał ma-

ło żyzne ziemie. Od lat rodzę na tej ziemi papugę, której

nie potrafię wyplątać z barwnej pępowiny i postawić (ży-

wej!) na drążek. Chlebnikow – aby pisać, słuchał śpiewu

ptaków. Rybicki – aby zaczernić papier śnieżnym palcem,

słuchał śpiewu poetów czeskich. A mnie wystarczyła Ani-

ta Lipnicka z Urszulą Dudziak do pary. Zgrabnie, zwinnie

po przewidywalnych jednostkach mowy do srebrnego snu

74

klasycyzmu, mojej ostatniej nagrody. Oho – tak się to robi,

panie starszy. Mieczysława Karłowicza – w szoku nieludz-

ko zdumiony, słuchałem w Teatrze Wielkim, ale już wtedy

byłem wypełniony żwawymi plemnikami innego, niepokru-

szonego dźwięku Roberta Schumanna. Jeżeli więc dołożyć

do tego: watę w uszach skradzioną z sekretnej kosmetyczki

samej Danuty Gwizdalanki, wszystko okaże się fantastycz-

nie jasne. Jechać do Lwowa, jęczał Zagajewski. Ale wszys-

cy poszli za mną, na własnych nogach: do jaskini „Lwów”.

W moich stronach mówi się o takich – wypolerowali rzekę

75

umywalką okolicznego krajobrazu. Założyli związek zawo-

dowy „Hydra ulicy”. Pomarli w swoich domach: najspokoj-
niejsi pod słońcem z włosami białymi jak śnieg, oddechem

płytkim jak resztka starego dezodorantu. Nie chcę, by moja

matka wiedziała, że umarłem z powodu lekkomyślności: aj,

nie chcę, by moja matka domyśliła się, że umarłem z powo-

du ciężaru myśli, samotny jak kołek w piersiach Konrada z

III części Dziadów. Powiesz: młyn. Odpowiem: łąka przyk-

ryta wielką prostownicą. Powiesz: szopa na drzewa, na wie-

le drzew w samym słońcu. Odgryzę – spojrzę gdzieś w dal:

       *

volumizer.

27-28.08.2018